Korte Wandeling Grebbelinie-Valleikanaal, Leusden

Deze wandeling voert langs de Grebbelinie bij Leusden.  De naam “Grebbelinie” – en dan met name als een voorpostenlinie van de Hollandse Waterlinie – werd voor het eerst gebruikt in een rapport uit 1701 over de mogelijkheden van gecontroleerde inundaties in de Gelderse Vallei. Een rapport, dat in opdracht van de beroemde vestingbouwer Menno van Coehoorn(1641- 1704) was opgesteld. In 1741 werd het onderzoek vervolgd naar aanleiding van het uitbreken van de Oostenrijkse Successie-oorlog (1740-1748) die ook een bedreiging voor de Republiek vormde. In de eerste fase werd een liniedijk aangelegd. Vanaf 28 november 1744 startten de werkzaamheden. De bestaande  Slaperdijk werd verbonden met de Eemdijk bij Amersfoort. Aan de oostzijde van de dijk zouden de inundaties moeten plaatsvinden. De Grebbeberg werd voorzien van een Hoornwerk bij de Grebbesluis. Om te voorkomen dat het water zou wegstromen naar de Zuiderzee werden er keerkaden aangelegd. Doordat de Fransen in 1747 reeds waren opgerukt tot aan Zeeuws-Vlaanderen en Staats-Brabant, leek de Grebbelinie zijn vuurdoop als voorpostenstrook voor de Hollandse Waterlinie te moeten ondergaan. Lodewijk XV trok zijn leger echter terug en in 1748 werd de Vrede van Aken gesloten. Op dat moment waren behalve de liniedijk, de komkeringen, damsluizen en het hoornwerk aan de Grebbeberg ook de sluis in Spakenburg en zeven Spaanse redouten gereed. Dat waren stenen verdedigbare wachthuizen, die waren gebouwd waar de keerkaden aansloten op de liniedijk. Ofschoon gedurende de 18e en begin 19e eeuw van tijd en tijd verbeteringen en uitbreidingen aan de Grebbelinie werden doorgevoerd, werd de Grebbelinie in de loop van de 19e eeuw en begin 20e eeuw verwaarloosd omdat het zwaartepunt van de Nederlandse verdediging kwam te liggen bij de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. De mobilisatie in de Eerste Wereldoorlog(1914- 1918) ging dan ook grotendeels aan de Gelderse Vallei voorbij. Niettemin besloot men eind jaren dertig de linie weer in staat van verdediging te brengen als gevolg van het toenemend Duitse gevaar. De Hollandse Waterlinie moest de hoofdverdediging vormen en de Grebbelinie kreeg onder de naam ‘Valleistelling’ haar oude inundatie en voorpostenfunctie weer terug. Begin 1940 besloot men zelfs om het zwaartepunt van de  verdediging  in midden-Nederland bij Grebbelinie te leggen en werd er aan de verdedigingswerken van de (Nieuwe) Hollandse Waterlinie niet veel meer gedaan. Met als gevolg dat de Grebbelinie in de meidagen van 1940 Nederlands belangrijkste verdedigingslinie was. Tijdens de Duitse bezetting voegde de bezetter nog een aantal vestingwerken aan de Grebbelinie toe. In het verlengde van de Westwall lieten ze de Pantherstellung aanleggen, die grotendeels het traject van de Grebbelinie volgde. Deze heeft als zodanig nog gefunctioneerd in maart en april 1945.

We starten stipt om 10.30 uur. We starten bij Theehuis Mon Chouette, Leusbroekerweg 25b, 3831 JZ Leusden.  We maken een rondwandeling langs het Valleikanaal, dat parallel loopt aan de Grebbelinie, en passeren op de terugweg verschillende kazematten die hier eind jaren dertig zijn aangelegd.

Aanmelden vanaf  10 mei a.s. via het aanmeldformulier dat dan hieronder verschijnt. Uiterste aanmelddatum 11 juni, 21 uur.

Deze wandeling wordt begeleid door Hans van Ewijk.  Wil Reijs is die dag afwezig.

Geef op het aanmeldformulier in het veld ‘Opmerkingen’ aan of je over een auto beschikt en in welke wijk je woont, dit om afspraken te kunnen maken om samen mee te rijden. Het meerijden wordt door deelnemers onderling geregeld. Als personen met de fiets willen komen, is dat uiteraard ook mogelijk.

Door je aan te melden geef je automatisch toestemming dat je gegevens (naam, email, tel nr en gegevens in het opmerkingenveld) worden gedeeld met de overige deelnemers.

Zorg voor goede en waterdichte wandelschoenen. Je loopt mee op eigen risico.

Mocht deze wandeling zijn volgeboekt en wil je op de reservelijst komen, mail dan je naam en telefoonnummer naar jpvanewijk@gmail.com. Wil je je afmelden voor deze wandeling, mail dit dan naar hetzelfde mailadres.